Stripfestival Angoulême in zijn hemd

Het grootste stripfestival van Europa is onderdeel geworden van een enorme rel. Zoals elk jaar wordt morgen in het Franse Angoulême een prestigieuze oeuvreprijs uitgereikt aan een striptekenaar, maar geen van de drie genomineerden wil de prijs nog winnen.

De ellende begon allemaal toen de jury voor de Grote Prijs drie weken geleden de lijst met dertig genomineerden bekend maakte. Op die lange lijst stond geen enkele vrouw. Onmiddellijk barstte de kritiek los en verschillende genomineerden lieten weten dat ze hun naam van de lijst geschrapt wilden hebben. De organisatie verdedigde zich nog door te zeggen dat er nu eenmaal weinig vrouwelijke striptekenaars zijn en dat je in het Louvre ook maar weinig vrouwelijke kunstenaars tegenkomt, maar die opmerkingen maakten het er niet bepaald beter op. Snel werden er nog wat vrouwen aan de lijst toegevoegd, zoals Marjane Satrapi en Julie Doucet, maar het kwaad was al geschied.

Om meer ophef te voorkomen werd de nominatielijst dan toch nog helemaal geschrapt, en mochten de stemgerechtigde auteurs helemaal zelf namen kiezen. Iedereen die in Frankrijk strips publiceert is stemgerechtigd, dus het is een behoorlijke groep stemmers. Uit de meer dan duizend stemmen kwamen drie genomineerden naar voren die doorgaan naar de eindronde: de Britse scenarist Alan Moore, de Belg Hermann en dan toch nog een vrouw: Claire Wendling. Dankzij een campagne op social media haalde zij veel stemmen.

Maar... Wendling is helemaal geen echte striptekenaar. Ze is meer een illustrator die er een handjevol strips bij gemaakt heeft. Ze heeft dan ook al laten weten dat ze zichzelf helemaal niet geschikt acht voor de Grote Prijs en dat je haar een plezier doet door niet op haar te stemmen. Maar de andere genomineerde, Alan Moore, heeft al een paar jaar geleden laten weten dat hij geen prijzen meer aanneemt. Blijft over Hermann, maar die verschijnt al jaren niet meer in Angoulême en is ook helemaal niet geïnteresseerd in de prijs.

De Grand Prix van Angoulême is hiermee uitgelopen op een grote klucht, en de organisatie kan het eigenlijk niet meer goed doen. Morgenavond zal er toch een naam bekend moeten worden, want de hele prijs schrappen zou een enorm gezichtsverlies betekenen. Maar heel feestelijk zal het niet worden als nu al duidelijk is dat de winnaar helemaal niet op deze prijs zit te wachten...

Cartoon over Angoulême van de Britse striptekenares Sarah McIntyre.

Is het nou allemaal overdreven commentaar of valt de organisatie van Angoulême echt iets te verwijten? Ik ben toch bang dat het het laatste is. De emancipatie in de strip heeft nog een lange weg te gaan en er zijn inderdaad een stuk minder vrouwelijke striptekenaars, maar in een lijst van dertig moet je er toch een paar kunnen noemen. Juist de laatste jaren zijn de vrouwen erg in opkomst.

Gelukkig kunnen we zeggen dat we het in Nederland ietsje beter doen, want de winnaar van de Stripschapprijs (de Nederlandse oeuvre-award) is dit jaar een vrouw: Maaike Hartjes. Toch is zij ook pas de derde vrouw sinds 1974 die deze prijs wint. Dus ook in Nederland valt er voor de vrouwelijke striptekenaars nog heel wat terrein te winnen.